16 Şubat 2022
Safranbolu Karabük MÖ 3000 yıllarına kadar giden Safranbolu sırası ile Hititler, Lidyalılar, Frigler, Persler, Romalılar, Selçuklular, C Helenistik Krallıklar, andaroğulları, Çobanoğulları, ve Osmanlıların egemenlik kurdukları bir bölgede yer alır. Safranbolu Evleri yüzlerce yıllık bir zamanda oluşan, Türk kent kültürünün bu günümüzde yaşanmasına da katkıda bulunan en önemli değerlerimizdendir.
İlçe merkezinde 18. ve 19. yy. ile 20. yy. başlarında yapılmış yaklaşık 2000 geleneksel Türk evi bulunmaktadır. Bu eserlerin 800 kadarı yasal koruma altındadır. Evler Safranbolu´nun iki ayrı kesiminde gruplanmış durumdadır. Birincisi “Şehir” diye bilinen ve kışlık olarak kullanılan kesim, ikincisi “Bağlar” diye bilinen ve yazlık olarak kullanılan bölümdür. Bugünkü yapısını 17. ve 18. Yüzyıllarda
Safranbolu müze kent Türkiye’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne ilk giren değerlerinden biri olan Safranbolu, 1994 senesinden bu yana bu değerli listede yer almaktadır. Dünyanın en pahalı baharatlarından olan ve yerleşime de ismini veren safranın en kalitelisi Safranbolu’da yetişmektedir. Görkemli evleriyle bilinen Safranbolu’da kentsel yerleşimin ilk başlangıcı kesin olarak bilinmez şehrin tarihi M.Ö. 3000 yıllarına uzanır. Çeşitli uygarlıklar arasında el değiştirip, 1196’da Selçuklu Sultanı II. Kılıçaslan’ın oğlu Muhittin Mesut Şah tarafından alınmış ve Türklerin egemenliği altına geçmiştir.
Arnavut kaldırımlı yolların ise sel sularına karşı dayanıklı olması ve rutubeti azaltmak amacıyla eğimli yapıldıkları bilinmektedir. Karabük’e yaklaşık 8 kilometre uzaklıkta bulunan Safranbolu engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Şehrin büyük bir kısmı ormanla kaplı olup en yüksek noktası yüksekliği yaklaşık iki bin metreyi bulan Sarı Çiçek Tepesi’dir. Birçok büyük kanyon bulunan Safranbolu’dan birkaç tane önemli akarsu geçmektedir.
Safranbolu Evleri kendine has mimarisiyle dikkat çeken evler 2 veya 3 kattan oluşmuş, yapımında da ahşap, taş, kerpiç ve alaturka kiremitler kullanılmıştır. Birbirlerinin güneşini engellemeyecek şekilde tasarlanan evlerin camları komşu evin camına bakmaz. Zemin katı ise erzaklar ve ev halkının beslediği hayvanlar için kullanılır, aynı zamanda toplanan odunların daha sonra yakılabilmesi için depolandıkları alanlar da vardır. Safran ve lokumuyla ünlüdür.
Ülkemizde korunması esas kılınan neredeyse 50 bine yakın kültürel ve doğal güzellik mevcut. Bunlardan yaklaşık 1500 tanesi Safranbolu’dadır ve kent tarihinden bu yana toplumumuzun sosyal değerlerini en iyi taşıyan yörelerimizden biri olmuştur. Safranbolu evlerinde ortak kullanım alanı olarak bilinen sofanın merkezinde büyükçe bir havuz da vardır. Bu havuzun bulunduğu odada edilen uzun sohbetler su sesi olduğu için diğer odadakiler tarafından duyulmazmış. Ayrıca bu evlerde mutfak ile genelde erkeklerin buluştuğu oda yan yana olup mutfaktan salon tarafına doğru da dönen bir dolap mevcutmuş ve burada pişirilen yemekler bu dolap vasıtasıyla diğer bölüme ulaştırılırmış.
Safranbolu Karabük
Yorum Yaz