Tarihi Asansör İzmir

Gezenti

Tarihi Asansör, İzmir

Kent kimliğinin yapı taşlarından olan ve bulunduğu semte adını veren Asansör, İzmir’in en önemli tarihi odaklarındandır. Kule yapı, 1907 yılında dönemin işadamlarından Vilayet İdare Meclisi Üyesi ve Bayraklı mağazalarının sahibi olan, evini de Karataş Hastanesi’nin yapımı için bağışlayan Nesim Levi tarafından taş ocaklarının bulunduğu alana yaptırılmıştır. 155 basamaklı merdiven var.Asansör, semtinin aşağı ve yukarı bölümlerini, Mithatpaşa Caddesi ile Şehit Nihat Bey Caddesi’ni dönemin evrensel teknolojisi ile birbirine bağlayarak, iki aks arasındaki ulaşımı kolaylaştırmak amacı ile gerçekleştirilmiş sokak asansörüdür.

Asansör binasında, kuzey cephesi ortasında konumlanan çift kanatlı üç ahşap kapı ile şeffaflaşan, yanları düz, ortası tonozlu saçakla vurgulanmış giriş, ziyaretçilerini adeta içeriye davet etmektedir. Girişin batı bölümünde basık kemerli, ahşap doğramaları yenilenmiş iki pencere ve bir kapı ile doğuda ortada basık kemerli üstü saçaklı bir kapı, yanlarında birer pencere görülmektedir.

Asansör Kulesi, dikdörtgen planlı olup, aşağıdan yukarıya doğru kademeler halinde daralmaktadır. Dört kademe içeren kulede en alt bölüm taş olup, üsttekiler tuğladır. Kulede her tuğla bölümün tuğla silmelerle ayrıldığı, en üst bölüm dışında kütle köşelerinde de köşe silmesi etkisini yaratacak çıkıntı oluşturduğu görülmektedir. Asansör Kulesi’nin kayalıklardan koparılmasına karşın, üst kottaki mekânlar, kartal yuvası misali zirvesine oturmaktadır

Tarihi Asansör Hakkında

Yapının giriş cephesi algılandıktan sonra, giriş kapısından hole geçilmektedir. Burada giriş karşısında iki asansör, batıda personel soyunma odası, doğuda ise geçmişte su pompası ile çalışan makine dairesi yer almaktadır. Tuğla duvarlı giriş holünde, asansörün olduğu cephede yumurta frizi, bitkisel motifler, yıldız motifi mekânı zenginleştiren öğeler olarak dikkat çeker. Giriş holünün üst örtüsü giriş saçağının uzantısı olarak yanları düz, tonoz şeklindedir.

Buradan terasa ulaşmak üzere asansöre girilmektedir. Asansör kabininde kişinin kendisi ile ya da yanındakilerle baş başa olduğu bir ortamda sürprizli bir görüntü gözler önünden geçip gider. Kulenin küçük pencerelerinden dış dünyaya açılırsınız. Oysa yukarıda, çarpıcı bir körfez manzarası ve eşsiz kent panoraması ziyaretçilerini beklemektedir. Tıpkı enfes bir yiyeceği tadıp da, sonra muhteşem bir ziyafet sofrasına otururcasına

Asansör’den üst koda ulaşıldığında terastan Şehit Nihat Bey Caddesi’ne geçilebileceği gibi, üstteki sosyal mekânlarda, tarihi nitelikli restoran veya meyhanede, ya da terasın bir bölümünün hafif bir strüktürle kapatılması ile oluşturulmuş kafeteryada farklı dünyalara dalmak olanaklıdır. Ama en azından izleyenlerin yüzlerini ışıldatan şiirsel bir görüntü sunan kente doyumsuzca bakmak kaçınılmazdı.

Aydın’da doğup, yaşamının bir bölümünü burada, 11 numarada geçirdiğinden anısına izafeten, dünyaca ünlü şarkıcı Dario Moreno’nun adı verilmiştir.

İzmir’in eşsiz manzarasına sahip, gün batımının en güzel izlenebildiği mekânlardan olan Asansör, kentin gece ve eğlence hayatının da çarpıcı odaklarındandır. Yapıldığı tarihte de işlevini düşey bağlantı sağlama ile sınırlandırmayan Asansör, ana işlevini zenginleştiren sosyal kullanımlar da içermiştir. Günümüzde de bu niteliğini sürdürmekte, düşey köprü oluşturma yanı sıra, restoran, meyhane, kafeterya, toplantı salonu gibi eylemin odaklandığı mekânları da barındırmaktadır.

Günümüzde modern düşey odak olan genellikle otel işlevli gökdelenler, ölçekleri ile tarihi kulelerle yarışır gibi görülseler de, tarihi odaklar geçmişin sürekliliği ve tarihsel sürdürülebilirliğinin göstergeleri olarak ayrıcalıklıdır. Bu bağlamda Asansör Kulesi, geçmişi geleceğe taşıyan en önemli kent simgelerinden biri olma özelliğini sürdürecektir.

ETİKETLER